Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2017

Μπα-μπούλες


Θυμάμαι τις μπούλες των παιδικών μου χρόνων να προσπαθούν να εισβάλουν στα σπίτια απρόσκλητες και να είναι τόσο τρομακτικές και αστείες ταυτόχρονα που να μην ξέρεις τι να κάνεις.
Να τρομάξεις ή να γελάσεις; 
Τελικά τα γέλια έρχονταν να κοροϊδέψουν το φόβο!

Από όσο μπορώ να ξέρω ουδεμία σχέση είχε το συγκεκριμένο έθιμο με αντίστοιχα πιο οργανωμένα, όπως είναι για παράδειγμα οι μπούλες της Νάουσας.
Αν εκείνο το έθιμο απαιτούσε κι απαιτεί οργάνωση, εδώ το αυθόρμητο και το απρόοπτο γίνονταν οι οδηγοί της τρέλας.

Μπορεί μια μπούλα να μην υποψιάζονταν καν πως θα γίνει μπούλα  κι εκεί που σκόπευε να περάσει τη νύχτα σκαλίζοντας το τζάκι και μετρώντας τα κάρβουνα, να βρίσκονταν ξαφνικά να αλωνίζει τις ρούγες και να παίρνει τις γειτονιές, γδύνοντας σχεδόν τη γιαγιά, που λέει ο λόγος, για να ντυθεί.
Δεν υπήρχε συγκεκριμένο κουστούμι που έπρεπε να φορεθεί, για την ακρίβεια δεν υπήρχαν καν κουστούμια και οι μπούλες φορούσαν ό, τι άρπαζαν απ' τις ντουλάπες και τα σεντούκια, με τα τσεμπέρια και τις ρόμπες να γίνονται ανάρπαστα.
Αν βρίσκονταν και κανένα παλιό νυφικό σε κάποια κασέλα, τότε γίνονταν πραγματικό πανηγύρι!

Αφού έβαζαν "τα τρελά τους" οι μπούλες κι έκρυβαν καλά το πρόσωπό τους, μαζεύονταν σε μπουλούκια και μέσα στα σκοτάδια γύρναγαν από σπίτι σε σπίτι στις γειτονιές κι έπαιζαν το γνωστό παιχνίδι "μάντεψε ποιος", στην πιο αρχέγονη όμως μορφή του.



Αν ήταν επικίνδυνο; Φυσικά και ήταν!
Μην ξανακούσω για αθώες εποχές και κυρίως για αθώους ανθρώπους! 
Πάντα μα πάντα υπήρχαν εκείνοι που άρπαζαν την ευκαιρία να χωθούν στα σπίτια με σκοτεινούς, πονηρούς σκοπούς, και καλό ήταν φυσικά να μην έδιναν οι νοικοκύρηδες πολύ αέρα στους αγνώστους μέχρι τουλάχιστον να τους αναγνωρίσουν και να ξαναγίνουν γνωστοί. Μόνο τότε περνούσαν οι τελευταίοι στα ενδότερα να κεραστούν μεζεδάκια και κρασί!
Αν παρέμεναν άγνωστοι, τα κεράσματα γίνονταν στο πόδι και γρήγορα, με μια αμηχανία που πάλευε να κρυφτεί κάτω από τη διάθεση της γιορτής.
Κάτι σαν το halloween δηλαδή, αλλά με μεγάλους, αντί για παιδιά και αλκοόλ αντί για ζαχαρωτά!

Είδος προς εξαφάνιση είναι πια οι μπούλες, αν και δεν είναι καθόλου απίθανο να συναντήσει κάποιος ένα τέτοιο ανομοιόμορφο, τρομακτικό μπουλούκι, να οδηγείται κάπου πολύ συγκεκριμένα, χωρίς να χτυπά πόρτες, αλλά κάνοντας πάντα τις ανάλογες τρέλες!

Οι μπούλες του τότε, ξαναζωντανεύουν για λίγο σ' αυτά τα μπουλούκια και ο απόηχος των γέλιων καθώς απομακρύνονται με φασαρία στους δρόμους της πόλης, ξυπνάει για λίγο το παιδί μέσα σου που μπερδεμένο ακόμα, δεν ξέρει αν πρέπει να τρομάξει ή να γελάσει. Και γελάς πάλι δυνατά, για να ξορκίσεις το φόβο.

Οι μπαμπούλες του τότε ωστόσο, παραμένουν οι μπαμπούλες του σήμερα!
Αυτοί είναι διαχρονικοί και δεν ανοίγουν σεντούκια για να ντυθούν. Γδύνονται με τα λόγια τους, μασκαρεύονται με τις πράξεις τους.
Μπορεί να μην κυκλοφορούν πάντα σε μπουλούκια, αλλά είναι τόσο τρομακτικοί που κόβεται το γέλιο μαχαίρι και μένει ο φόβος μοναχά.

Πάντα μα πάντα όμως την αμφιλεγόμενη αποκριά θα ακολουθεί μια Καθαρά Δευτέρα. Και οι φόβοι θα λύνονται για να ανέβουν ψηλά και να εξαφανιστούν στην απεραντοσύνη του ουρανού, να διαλυθούν στον άνεμο και να εξαφανιστούν. Έστω και για λίγο!
Και ο χαρταετός ουράνιο τόξο θα γίνεται και θα κερνάει χρώματα τον κόσμο.
Και τα χρώματα, δύναμη θα γίνονται.
Καλή δύναμη και καλά κούλουμα!

40 σχόλια:

  1. Μαρία μου δεν ξέρω γιατί, ίσως επειδή δεν τα έχω βιώσει αυτά τα έθιμα, ίσως επειδή δεν με τρελαίνουν οι Απόκριες (βρίσκω ευκαιρίες καθημερινά να νιώθω παιδί, γιατί να το κάνω όταν είθισται;) δεν μου λένε κάτι αυτά τα έθιμα! Χωρίς να θέλω να τα προσβάλω. Με ξετρελαίνουν όμως οι αφηγήσεις σου :)

    Καλό τριήμερο πολλά φιλιά!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Από τα συγκεκριμένα έθιμα μόνο το πέταγμα του χαρταετού αγαπώ, μια και οι απόκριες δεν είναι τόσο του γούστου μου κι εμένα.
      Και όσο να πεις χαρταετό δεν πετάμε και καθημερινά..ζήτημα να πετάμε και όταν έχουμε την ευκαιρία δηλαδή..χαχα!
      Φιλιά πολλά και καλό τριήμερο επίσης!

      Διαγραφή
  2. Τα θυμάμαι αυτά τα μπουλούκια
    Εμένα μεγάλη πάντως εντύπωση
    μου έκαναν οι ξυλοπόδαροι....

    Καλό τριήμερο να περάσεις Μαρία μου ♥♥♥

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχουν και οι ξυλοπόδαροι κάτι το τρομακτικό...ή έτσι φάνταζαν στα παιδικά μου μάτια και μου έμεινε το κουσούρι ως τα τώρα!!
      Καλό ξημέρωμα Ελένη μου!!

      Διαγραφή
  3. Ειδικά η τελευταία παράγραφος
    μου αρέσει πολύ!...
    Φιλιά!
    (Γιούλη)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πολύ ωραία αφήγηση μ' έναν υπέροχο επίλογο να κρέμεται σαν ουρά χαρταετού στο στρίφωμά της.
    Μαράκι μου καλά κούλουμα να περάσουμε, δίχως μπαμπούλες και μασκαράδες, μόνο μ' αυτή την υπέροχη θέα απ' τη φωτογραφία σου με το ουράνιο τόξο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ααααααααα τι ωραία!
    Δεν έχει τύχει να συναντήσω μπούλα. Μάλλον δεν υπάρχει αυτό το έθιμο στο ειδυλλιακό Άργος!
    Αντεύχομαι καλή δύναμη!
    κίσιζ Μεμαρία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Α να έρθεις στο μαγευτικό Αγρίνιο...εδώ έχουμε ακόμα μπούλες!
      Είναι είδος προς εξαφάνιση βέβαια, αλλά μπορεί να είσαι τυχερή και να δεις!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  6. Πόσο σοφό αυτό που είπες. Δεν υπάρχουν αθώοι καιροί και αθώοι άνθρωποι που έλεγαν παλιά.
    Απλά, δεν υπήρχε ο τόσος φόβος, που υπάρχει σήμερα.Πάντα φοβόντουσαν οι άνθρωποι, αλλά τώρα πια,
    είναι ο φόβος σε έξαρση.
    Καλά κούλουμα Μαράκι!Καλά να περάσεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πάντα οι άνθρωποι θα έχουν κάτι να φοβούνται...ή πάντα ο φόβος θα κυκλοφορεί σαν μπούλα, μασκαρεμένος...σε φιλώ!

      Διαγραφή
  7. Μαρία μου, Μπούλα ντυνόταν η συγχωρεμένη η Γιαγιά μου κάπου στα 1970-72 στις γειτονιές εκείνης της εποχής όπως ακριβώς το περιγράφεις. Και μιλάμε τι τρομάρα έπεφτε όπου ...χτύπαγε πόρτα δεν λέγεται. Και μετά νάσου κάτι γέλια ασταμάτητα μετά την καθολική αναγνώριση.
    Εξαίρετο έθιμο εκείνης της νύχτας της Αποκρηάς που το περιμέναμε πως και πως.
    Να σου ευχηθώ Καλές Απόκρηες κορίτσι μου.
    Φιλιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ δεν το περίμενα πως και πως, αλλά δεν πιάνομαι, γιατί και τις απόκριες δεν τις πολυσυμπαθούσα...
      Είναι όμως αξιοπερίεργο πως ακόμα κι εκείνα που δε πολυσυμπαθούμε μας αφήνουν αναμνήσεις που μπορεί να είναι και όμορφες...
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  8. Εθιμα που προαπαθουν να αναβιώσουν σε πολλα μερη της χώρας μας Μαρία μου.. για τις μπούλες εχω ακουσει και νομιζα οτι ηταν αυτά που ντυνονται οι αντρες στην Ναουσα βεροια δεν θυμαμαι .. αλλα αυτό που μας περιγραφεις μαλλον ειναι κατι αλλο... φιλη μου... καθε τόπος εχει και τα δικα του εθιμα ... να περασεις όμορφα Μαρία μου.. καλα κούλουμα .. φιλακιαααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν έχεις άδικο...είναι τελείως διαφορετικό και πιο "πρόχειρο" από όσα γίνονται στη Νάουσα!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  9. ΄Δεν την ήξερα τη Μπουλα, μάλλον δεν ήξερα ότι αυτό το είδος μασκαρέματος είχε ονομασία.
    Εμένα πάλι μ'αρέσουν οι απόκριες και το πέταγμα του χαρταετού. Και χαίρομαι να διατηρούνται τα έθιμα. Τους μπαμπούλες όμως ακόμη τους φοβάμαι διαχρονικοί καθώς είναι.
    Καλό τριήμερο να περάσεις Μαράκι μου
    Και αν πετάξεις χαρταετό να φτάσει ψηλά στα ουράνια
    Φιλιά πολλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, όπως όλα δείχνουν έχει ονομασία...χαχα!...σίγουρα σε όλη την Ελλάδα θα υπάρχουν "αυτοσχέδιοι" μασκαράδες..
      Για έναν περίεργο λόγο από παιδί έβρισκα τις απόκριες "κάπως"...δεν μπορώ να το προσδιορίσω, αλλά δε μου άρεσαν για κάποιο λόγο κι εξακολουθούν να μη μου αρέσουν. Το πέταγμα όμως του χαρταετού θα μου αρέσει πάντα!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  10. Δεν με τρελαίνουν οι απόκριες αν και φαν γενικά των εθίμων!!! (αναλογα παντα)
    Ποτέ δεν ντυνομουν ασε πυ φοβόμουν τους μασκαράδες! Πολυ!!!!!
    Παντως αναμφισβήτητα εχει το κεφι του. Μου αρεσει να βγαινω εξω αυτες τις μερες να βλεπω κόσμο να διασκεδάζει με την ψυχή του και να το απολαμβάνει. Λατρεύω τα νηστίσιμα της Καθαράς Δευτέρας κι έχω πολλές πολλές όμορφες αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια!!!
    Να μαστε πάντα καλά και να το απολαμβάνουμε
    Φιλιά Μαρία μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σαν κι εσένα κι εγώ!
      Παρόλα αυτά όπως έγραψα και παραπάνω, είναι αξιοσημείωτο το ότι ακόμα και πράγματα που δεν μας αρέσουν και τόσο, μπορούν να μας αφήνουν όμορφες αναμνήσεις, ή να μας κάνουν να περνάμε καλά!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  11. Ακουστά μόνο τις είχα τις μπούλες. Αυτά τα αποκριάτικα έθιμα και δρώμενα των άλλων πόλεων δεν τα γνωρίζαμε στην Αθήνα, τούλάχιστον όχι εγώ. Πολύ ωραία η παρουσίαση σου, Μαρία μου!
    Καλά Κούλουμα και καλή Σαρακοστή!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στην ουσία δεν είναι κάτι παραπάνω από το αυτοσχέδιο μασκάρεμα με ονομασία...χαχα!
      Σε ευχαριστώ Μαριάννα μου!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  12. Το κάναμε και ΄μεις στο χωριό είμαστε έφηβοι. Πλάκα είχε. Αν και όντως με τρόμαζε λίγο σαν παιδάκι αυτή η ''εισβολή''.
    Όπως και να έχει μου αρέσει να κρατούνται οι παραδόσεις και σε κάθε ευκαιρία το κάνω. Είναι μια ευκαιρία ένωσης και ομαδικότητας.
    Όσο για τους άλλους ''μπαμπούλες'' το θέμα είναι πως δεν φοράνε μάσκες και δεν τους αναγνωρίζεις.
    Καλά να περάσεις Μαρία μου.
    Και του χρόνου με υγεία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ήταν λίγο τρομακτική η "εισβολή", αλλά είχε κι αυτή την πλάκα της!
      Οι μπαμπούλες είναι μεγάλο θέμα και είναι αναμφισβήτητα πιο τρομακτικοί από τις μπούλες!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  13. Πολύ μου άρεσε η αφήγηση σου, Μαρία μου!
    Πρώτη φορά ακούω για μπούλες και πάντα χαίρομαι να μαθαίνω για παρόμοια έθιμα ας είναι και παλιά!
    Μέχρι τα 17 μου που τέλειωσα το σχολείο, η μητέρα μου, μεγάλη χρυσοχέρα, μας έφτιαχνε υπέροχες στολές, αργότερα το "μασκάρεμα" με τις ποικηλόμορφες μάσκες πέρασε σε άλλη διάσταση, (Χμ!)...
    Μου άρεσε που μασκαρευόντουσαν τα παιδιά μου και τώρα τα εγγόνια μου!
    Προσωπικά οι απόκριες δεν μου λένε πια τίποτα!
    ΑΦιλάκια και να περάσεις αυτές τις μέρες όπως εσύ το επιθυμείς! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ πολύ Στεφανία μου!
      Οι απόκριες σε μένα ποτέ δεν έλεγαν πολλά, αλλά σίγουρα έχουν την πλάκα τους.
      Αν και δε μου άρεσε να μασκαρεύομαι, θυμάμαι πως κάποια χρονιά το επιδίωξα σαν τρελή, μόνο και μόνο επειδή μας είχαν πει στο κατηχητικό πως είναι κακό...για να το βλέπουν αυτοί κακό, δεν μπορεί, καλό είναι σκέφτηκα..χαχα!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  14. Τι όμορφη ανάμνηση από τις απόκριες! Οι δικές μου αναμνήσεις είναι κάπως διαφορετικές αλλά εξίσου έντονες αφού μεγάλωσα στην Πάτρα όπου το καρναβάλι είναι στο dna μας! Καλή Σαρακοστή...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εδώ γίνονταν παλιά καρναβάλι σε διπλανό δήμο, που τώρα ανήκει κι αυτός στο Αγρίνιο, αλλά στην πόλη του Αγρινίου μια φορά θυμάμαι να έγινε καρναβάλι!
      Καμιά σχέση φυσικά με το δικό σας το Πατρινό!
      Καλό ξημέρωμα!

      Διαγραφή
  15. Έτσι όμορφα που μας αφηγήθηκες το έθιμο, τείνω να προτιμώ τις δικές σου μπούλες από αυτές της Νάουσας... και σκέψου, δεν αγαπώ καθόλου τις Απόκριες και όλα όσα συνεπάγονται.
    Αντίθετα, λατρεύω τους χαρταετούς! Και τώρα, με το δικό σου συμβολισμό, τους αγάπησα ακόμη περισσότερο.
    Φιλιά και καλή Σαρακοστή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ε ναι, οι χαρταετοί είναι το καλύτερο από τα έθιμα αυτών των ημερών!
      Σε ευχαριστώ πολύ!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  16. Όμορφη ανάρτηση ...πάντα μου αρέσει να μαθαίνω για τα ήθη και έθιμα της πατρίδας μας που είναι πάμπολλα! Ωστόσο, για να είμαι ειλικρινής από μικρή φοβόμουν περισσότερο τα καρναβάλια παρά διασκέδαζα μαζί τους.
    Μου άρεσε το κλείσιμο με το ουράνιο τόξο και τα χρώματα του χαρταετού!!
    Καλό μήνα και καλή Σαρακοστή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ!
      Τελικά οι απόκριες είναι αμφιλεγόμενες...και από ότι βλέπω δεν αρέσουν σε πολλούς από μας!
      Καλή Σαρακοστή επίσης!

      Διαγραφή
  17. Κομμάτι και αυτό της λαϊκής παράδοσης που χάνεται στους αιώνες.
    Στην επαρχία, μικρές πόλεις και χωριά, οι παραδόσεις κρατούνται, μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. Για τις πόλεις τα πράγματα είναι πιο συγκεχυμένα και περισσότερο απρόσωπα.
    Σίγουρα δεν θα έβαζα κανέναν στο σπίτι μου και μάλιστα μασκαρεμένο.
    Και, έχεις δίκιο, δεν ήταν αθώες οι εποχές. Εμείς (μικροί τότε) ήμασταν αθώοι. Έχουμε την τάση να ωραιοποιούμε το καθετί της παιδικής μας ηλικίας.
    Καλή Σαρακοστή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πιστεύω πως κρατιούνται περισσότερο ως ατραξιόν που θα προσελκύσουν κόσμο τώρα πια...κι εδώ μάλλον δεν είχαμε ποτέ ιδιαίτερη έφεση στις απόκριες!
      Φυσικά εμείς ήμασταν αθώοι ως παιδιά...οι καιροί άσε! χαχα!
      Καλή Σαρακοστή επίσης!

      Διαγραφή
  18. Μου άρεσε πολύ η αναφορά σου, Μαρία. Και στο παρελθόν, που δεν το αγιοποίησες και στους διαχρονικούς μπαμπούλες.
    Οι φωτογραφίες σου τόσο όμορφες!!!
    Καλό μήνα εύχομαι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το παρελθόν δεν αγιοποιείται έτσι κι αλλιώς...!
      Σε ευχαριστώ πολύ!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  19. Μην σου πω τώρα ότι οι μπούλες (που δεν ήξερα ότι τις λένε έτσι), μπορεί να ήταν η αιτία που δεν αγαπώ καθόλου τις απόκριες... Από την άλλη πάλι, οι πάσης φύσεως "μπαμπούλες" είναι εκείνοι που με έκαναν να αντιπαθώ τα μάλα, κάθε τι υποκριτικό... Καλημερούδια και φιλιά!

    Υ.Γ Για τις φωτό σου τι να πω, πως είναι οι μπούλες, ε, στο άλλο άκρο: κούκλες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και σε καταλαβαίνω απόλυτα φυσικά!
      Σε ευχαριστώ πολύ!!

      Διαγραφή
  20. Κουκλίστικες φωτό Μαράκι!! Τις μπούλες το έθιμο δεν το γνώριζα κι είναι αλήθεια πως δεν πολυδιασκεδάζω με τις απόκριες όμως φαντάζομαι τότε θα ταν πολύ πιο αγνά τα πράγματα σε σχέση με τώρα. Αντε τώρα να ανοίξεις το σπίτι σε ένα τσούρμο μασκαράδες που δεν ξέρεις τίποτα...
    Για τους άλλους μπαμπούλες αυτοί, άσε, καλά κρατούν δυστυχώς και δεν χρειάζεται καν να προσποιηθούν με μάσκες..
    Σε φιλώ καλή μου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ Μαριλένα μου!
      Σιγά μην ήταν πιο αγνά...απλά πρόσεχες σε ποιον άνοιγες την πόρτα σου, γιατί και τότε δεν έβαζες μέσα όποιον σου χτυπούσε την πόρτα.
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή