Εκκλησίες στην Αστυπάλαια

"Είμαι πάνω σε μια πεταλούδα που βρέχεται από μπλε, που γαληνεύει με λευκό...", είχα γράψει το καλοκαίρι.

Τώρα πια το καλοκαίρι είναι ανάμνηση. 

Ο Νοέμβριος μας σέρνει με το έτσι θέλω στο χειμώνα και το μυαλό ζητάει να φτερουγίσει για λίγο πάλι πίσω σ' εκείνη την πεταλούδα που βρέχεται από μπλε.

Ένα από τα πολλά που μου έκαναν εντύπωση στην Αστυπάλαια ήταν οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια της, που είναι κι αυτά πολλά.

Το νησί έχει δεν έχει σύνολο 1200 κατοίκους, έχει όμως γύρω στις 350 εκκλησίες κι εκκλησάκια!

Ξεπροβάλλουν μπροστά σου συνεχώς.

Πότε στέκουν ξεχασμένα στην πλαγιά, πότε χάνονται ανάμεσα στα σπίτια της Χώρας και πότε εμφανίζονται εκεί που δεν περιμένεις να υπάρχει τίποτα άλλο, παρά φύση.

Και σου μένει η εντύπωση πως εδώ ψάχνεις συνεχώς το Θεό, ή πως ο Θεός σε ψάχνει.

Ξωκλήσια μια σταλιά, ολόλευκα και περιποιημένα σε περιμένουν να ανάψεις ένα κερί και να πάρεις μια ανάσα στο σκιερό εσωτερικό τους.

Όλα τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, μα και τόσο όμοια στην απλότητά τους.

Και υπάρχουν κι εκείνες οι εκκλησίες που γίνονται σημείο αναφοράς.

Στη χώρα, η εκκλησία της Μεγάλης Παναγιάς  εντάσσεται σε ένα συγκρότημα πέντε ναών και μας υποδέχεται με τη βοτσαλοστρωμένη της αυλή.

Κοιτάζω την αυλόπορτα που μόλις διέσχισα κι έχω την εντύπωση πως ο σταυρός στην κορυφή της πόρτας έχει φυλακίσει όλο το φως του ήλιου μέσα του.

Το απλό καμπαναριό υψώνεται στον ουρανό, χάνεται στο γαλάζιο του.

Το πιο πολύπλοκο και φημισμένο καμπαναριό της Παναγίας της Πορταΐτισσας, περιμένει τη γιορτή της, το Δεκαπενταύγουστο για να ηχήσει χαρμόσυνα. 
Χτισμένη ακριβώς κάτω από το κάστρο, αποτελεί το θρησκευτικό κέντρο του νησιού και τραβάει τις ματιές όσων το επισκέπτονται.

Άρχισε να χτίζεται το 1762 από τον τυφλό Όσιο Άνθιμο από την Κεφαλλονιά και είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Πορταΐτισσα της μονής Ιβήρων, αντίγραφο της εικόνας της οποίας έφερε ο ίδιος στην Αστυπάλαια.

Η ανέγερση κράτησε εννιά χρόνια και στη διάρκειά της η παράδοση μιλάει για πολλά θαύματα. 

Αλλά και μέσα στο κάστρο υπάρχουν δυο εκκλησίες.
Κι ενώ η μία, εκείνη του Αγίου Γεωργίου παλεύει να εναρμονιστεί  με το περιβάλλον της, η άλλη, της Παναγιάς του κάστρου, που είναι χτισμένη ακριβώς πίσω από την είσοδο, στη θέση του πύργου, νομίζεις πως απαιτεί να αποσπάσει την προσοχή από το κάστρο.

Και το καταφέρνει με ευκολία, αφού από όπου κι αν κοιτάξεις προς το κάστρο, η ματιά σου είναι αδύνατον να την προσπεράσει.

Χτισμένα κοντά στη θάλασσα, ή σπαρμένα εδώ κι εκεί στο άγονο τοπίο του νησιού, τα ξωκκλήσια της Αστυπάλαιας διαρκώς συνδιαλέγονται με το γαλάζιο και το μπλε.

Και είναι τόση η απλή ομορφιά τους, όση και η απέραντη γαλήνη που υπόσχονται με το λευκό τους.

Σχεδόν όλη η Αστυπάλαια ανήκει σε εκκλησιαστικό ίδρυμα. 

Κι αν όχι όλη, τουλάχιστον η μισή και νοικιάζεται στους ντόπιους.

Αυτό το παράξενο ιδιοκτησιακό καθεστώς προέκυψε στο μεγαλύτερο μέρος του από δωρεές.

Κι αυτό είναι κάτι που μου αφήνει μια στυφή γεύση, αν και λένε πως το ίδρυμα κάνει πολλές φιλανθρωπίες.

Θα φταίει που και οι φιλανθρωπίες με όλα όσα συνεπάγονται, (άνθρωποι σε ανέχεια, όσο ο πλούτος συσσωρεύεται από τους λίγους, όποιοι κι αν είναι αυτοί οι "λίγοι") μου αφήνουν την ίδια αίσθηση!

Τελικά όσο κι αν ψάχνουμε το Θεό, όσο κι αν μας ψάχνει κι αυτός, διαρκώς θα χανόμαστε σε κάποιο σταυροδρόμι που οι άνθρωποι χαρτογράφησαν λάθος.