Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

Ανθοσκόπος, ο αιωρούμενος

Πρωί πρωί με την αυγή, να πέφτεις πάνω στη φωλιά.
Τρόπος του λέγειν δηλαδή, γιατί όχι μόνο δεν έπεσα πάνω της, αλλά ακόμα κι όταν το αυτοκίνητο σταμάτησε να κινείται και δυο άτομα μου έδειχναν "να, να εκεί...", εγώ κοίταζα πάνω, κοίταζα πέρα, κοίταζα δώθε, αλλά φωλιά δεν έβλεπα, μέχρι που ήρθαν πιο λεπτομερείς οδηγίες, άνοιξα τα μεγάλα μάτια μου για να βλέπω καλύτερα και, ω του θαύματος, ξεστραβώθηκα!


Μαζί με τα μάτια, άνοιξε και το στόμα, γιατί εκεί πιο πέρα κρέμονταν σε όλη της το μεγαλείο μια πλεχτή ολόμαλλη φωλιά Σακουλοπαπαδίτσας, ή Υφάντρας.
Μάλιστα μέσα στη φωλιά το  Μελλισουργάκι, ακόμα ένα όνομα του πτηνού, είχε μεγάλη δραστηριότητα και σχεδόν το έβλεπες να πηγαινοέρχεται.
Δε θα μάθω ποτέ τι έκανε, γιατί μέχρι να εντοπίσω τη φωλιά, να ετοιμάσω τη μηχανή και να βγω από το αυτοκίνητο το πουλάκι πέταξε!
Το πήρε το μάτι μου να φτερουγίζει κάπου ανάμεσα στο "πού έχω τη μηχανή;" και "μισό λεπτό θα κάνω"...
Θα ήταν ιδανικό αν μπορούσα να πλησιάσω κι άλλο, ή έστω αν είχα καλύτερο ζουμ, αλλά αυτό ήταν το καλύτερο που μπόρεσα να κάνω, δεδομένων των συνθηκών.

Και κάπως έτσι η Υφάντρα η παράξενη ξαναχτυπά.
Δεύτερη φορά που βλέπω φωλιά της και πρώτη που διακρίνω ζωή μέσα της.
Αν θέλετε να θυμηθείτε την πρώτη φορά που αντίκρισα φωλιά Υφάντρας, δείτε εδώ, αν θέλετε να μάθετε λεπτομέρειες για τη φωλιά, μείνετε εδώ που είστε, γιατί ακολουθεί κατεβατό από wikipedia.


Η φωλιά της υφάντρας είναι από τις πιο περίτεχνες κατασκευές στον κόσμο των πουλιών, εξ ου και η λαϊκή ονομασία της. Είναι μια «περίεργη» δομή που, όταν ολοκληρωθεί, αποτελείται από δύο ξεχωριστά κομμάτια: το κύριο τμήμα θυμίζει έντονα «κολοκύθα», «αχλάδι», «φλασκί» ή μακρόστενη «γυναικεία τσάντα» και αποτελεί τον θάλαμο της φωλιάς. Το άλλο τμήμα είναι η είσοδος, κατασκευασμένη ξεχωριστά στο πάνω -στενό- μέρος της όλης δομής, που έχει σχήμα σωλήνα και οδηγεί στον θάλαμο. Η είσοδος αυτή έχει κλίση προς τα κάτω, δίνοντας στην όλη κατασκευή παρουσιαστικό ραμφόστομης πρόχου (σημ. αρχαίο αγγείο με πλάγιο στόμιο εν είδει ράμφους).

Η εντυπωσιακή αυτή φωλιά έχει, συνήθως, λευκό χρώμα και κατασκευάζεται με αρχιτεκτονικό τρόπο και από τους δύο συντρόφους: αρχικά φτιάχνεται μία κυκλική δομή που αποτελεί τη βάση της όλης κατασκευής από μαλακό, υφάνσιμο υλικό (μαλλί, τρίχες, φυτικές ίνες από τους ίουλους της ιτιάς, της λεύκας ή από βούρλα), που το πουλί την εξαρτά από ένα κλαδί. Το κλαδί αυτό πρέπει να είναι ευλύγιστο και λεπτό στην άκρη του, γι’ αυτό και χρησιμοποιούνται μικρά παρυδάτια δεντράκια, συνήθως ιτιές ή τα μικρά κλαδιά μεγάλων δένδρων, όπως λεύκες, συνήθως πάνω από το νερό. O αρχικός κύκλος (loop) υφαίνεται γύρω από το κλαδί και διευρύνεται συνεχώς σε διαστάσεις, κατά απόλυτο συμμετρικό τρόπο έτσι, ώστε μετά από 2 εβδομάδες συνεχούς εργασίας, η φωλιά να έχει λάβει την τελική της μορφή. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κατασκευής, τα πουλιά αφήνουν άνοιγμα στο πάνω μέρος για να μπορούν να υφαίνουν τον κεντρικό θάλαμο από μέσα, το οποίο άνοιγμα κλείνεται αργότερα για να κατασκευαστεί η πλαϊνή σωληνωτή είσοδος. Τα τοιχώματα ενισχύονται διεξοδικά με ίνες αλλά και σπέρματα από παρακείμενο φυτικό υλικό, που χρησιμοποιείται όπως τα χαλίκια στην λάσπη μιας οικοδομής.

Η φωλιά της υφάντρας αποτελεί δεξιοτεχνικά κατασκευασμένη δομή
Η φωλιά, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, κρέμεται πάνω από το νερό και ταλαντεύεται μαζί με το λεπτό κλαδί που την στηρίζει, εξ ου και η ονομασία pendulinus. Η θέση αυτή βοηθάει στην αποφυγή πιθανών χερσαίων θηρευτών, από την πλευρά του εδάφους. Το ύψος πάνω από το νερό -ή το έδαφος- είναι συνήθως μικρό (1 μ.), αλλά όταν χρησιμοποιούνται μεγάλα δένδρα μπορεί να φθάσει και τα 10 μ.

Η φωλιά της υφάντρας είναι τόσο αριστοτεχνικά υφασμένη που, είναι αδύνατον να αποκολληθεί από το κλαδί από το οποίο κρέμεται. Επί πλέον, είναι τόσο στέρεες κατασκευές που, σε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης, τις χρησιμοποιούσαν παλαιότερα σαν παντόφλες για τα νήπια.
Το μέγεθος και η ποιότητα κατασκευής της φωλιάς φαίνεται να επηρεάζουν την επιλογή συντρόφου και την γονική συμπεριφορά σε πολλά πουλιά. Παλαιότερες μελέτες έδειξαν ότι, τα θηλυκά προτιμούν να ζευγαρώνουν με αρσενικά που κατασκευάζουν μεγάλες φωλιές, ενώ μπορεί να εγκαταλείψουν τις μικρές φωλιές.




Λόγιες ονομασίες:
Ανθοσκόπος ο κρεμαστός/ο αιωρούμενος/ο κρεμάμενος, Αιγίθαλος ο κρεμαστός, Παπαδίτσα η καλαμόβιος. 

Λαϊκές ονομασίες:
Στον ελλαδικό χώρο η Υφάντρα απαντάται και με την ονομασία Σακουλοπαπαδίτσα, που ήταν για πολλά χρόνια η επίσημη ονομασία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας (ΕΟΕ). Επίσης, είναι ευρέως γνωστή και με την ονομασία Μελλισουργάκι. Η λόγια ονομασία Ανθοσκόπος που έχει, επίσης, χρησιμοποιηθεί δεν πρέπει να συγχέεται με την επιστημονική ονομασία του γένους Anthoscopus της ίδιας οικογενείας (Remizidae).


Δε θα σας βάλω άλλη θεωρία...καλό θα ήταν, όπως προείπα να μπορούσα να πλησιάσω περισσότερο, αλλά και να μείνω λίγο να παρακολουθήσω πως συμπεριφέρεται η Υφάντρα.
Το πρώτο ήταν αδύνατον, το δεύτερο ακατόρθωτο.


Αν δε σας τρόμαξε η θεωρία και είστε ακόμα εδώ ας απολαύσουμε παρέα μια άλλη Υφάντρα στη δική της φωλιά!



45 σχόλια:

  1. Κι εγώ ήξερα μόνο την υφάντρα του αργαλειού. Πρώτη φορά αντικρίζω τέτοιο θέαμα. Μεγάλη τύχη να είσαι σ' επαφή με τη φύση και να βλέπεις από κοντά την άρτια οργάνωσή της.
    Μα και παντόφλες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχουμε και παντόφλες...τι νουμεράκι θα πάρετε?...χαχα!
      Να είσαι καλά Μαρία μου!

      Διαγραφή
  2. Τι ομορφια!!!!
    Απεριγραπτη

    καλημερα Μαρια μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πρωτη φορά το βλέπω και το ακούω!Πήγα και στην προηγουμενη ανάρτηση και διαπίστωσα πως δεν είσαι ψηλομύτα! Πάντα άλλοι σου λένε να σηκώσεις το κεφάλι να δεις και λίγο ψηλά !
    Εύγε Μεμαρία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καθόλου ψηλομύτα δεν είμαι...είμαι μάλλον χαμηλοβλεπούσα....χαχα!
      φιλιά πολλά Νάσια μου!

      Διαγραφή
  4. Εντυπωσιακά όσα εμαθα σήμερα Μαράκι!
    Είχα δει αριστοτεχνικές κατασκευές φωλιών που θα τις θαύμαζε κι ο Γκαουντί,αλλά μόνο στα βιβλία.Πρωτη φορά βλέπω κάτι τέτοιο δοσμένο άμεσα και με τόσες πληροφορίες απο φίλη! Ησουν πολύ τυχερή που την είδες έστω κι απο μακρυά,έστω και για λίγο.
    Φαντάσου κατασκευή απαλή και προσεγμένη που την χρησιμοποιούσαν για παιδικά παντοφλάκια...ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ!!!
    Νάσαι καλά που το μοιράστηκες μαζί μας.
    Φιλάκια πολλά και ...χνουδωτά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και κόντεψα να σκάσω που δεν μπορούσα να πλησιάσω γιατί σίγουρα άξιζε να την περιεργαστώ καλύτερα!
      Είναι πραγματικά απίστευτη όλη αυτή η δεξιοτεχνία!
      Φιλιά πολλά Χαρά μου!!

      Διαγραφή
  5. Πρωτη φορα βλέπω κατι αντίστοιχο!
    Σε ευχαριστουμε πολύ Μαρία για τις χρησιμες πληροφορίες!
    Φιλι γλυκό

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο Μαρία μου!!! Καλέ όντως σαν τσαντάκι μοιάζει!!
    Ούτε το πουλάκι να σου την αλήθεια το ήξερα!! Ντιπ για ντιπ!!! :)))
    Τι τύχη που την είχες;; Μπράβο σου και σε ευχαριστούμε πολύ και για την ενημερωτική ανάρτηση!!
    Φιλάκια πολλά και με το καλό κι άλλες ανακαλύψεις!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είδες?
      Νομίζεις πως το ήξερα εγώ πριν εντοπίσω εκείνη την πρώτη πρώτη φωλιά και να το ψάξω?
      Σε ευχαριστώ πολύ!!
      Φιλιά πολλά Μαριλένα μου!

      Διαγραφή
  7. Βρε την υφάντρα την ξελογιάστρα!
    Κι εγώ πρώτη φορά μαθαίνω για εκείνη.
    Η φύση τελικά δεν σταματά να μας εκπλήσσει,
    όσα χρόνια κι αν περάσουν. Φιλιά και καλό σ/κ :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η φύση είναι απίστευτη...εδώ έμαθε πλέξιμο το πουλί...τι να πει κανείς δηλαδή...χαχα!
      Φιλιά πολλά!!

      Διαγραφή
  8. Όχι πες, δεν είμαστε τα πιο ζούπερ προκομένα πλάσματα της φύσης;
    Πτηνό, βέρι πράουντ για τη συνομοταξία του! (η Υφάντρα είναι τριτοξαδέλφη μου, της έχουμε αναθέσει όλα τα μοδιστρικά μας / κι εγώ εκεί ράβομαι!)

    Πολλά, πολλά φιλιά! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Α μόνο τα καλύτερα μπορώ να πω για τη συνομοταξία σας και ειδικά για έναν Πιγκουίνο που ξέρω...μόνο τα καλύτερα!!

      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  9. Εκτός από άριστος φωτογράφος, πρέπει να προστεθεί στο βιογραφικό σου και σπουδαίος φυσιοδίφης, Μαρία.
    Έχω βρει πολλές φωλιές, ζώντας μέσα στη φύση, αλλά τέτοια φωλιά δεν έχω δει ποτέ.
    Ωραία ανάρτηση, βρήκα και σπάνιες λέξεις: ανθοσκόπος, ραμφόστομη πρόχους.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Άρη μου!
      Δεύτερη φορά που βλέπω τέτοια φωλιά και μάλιστα σε κοντινή απόσταση από την πρώτη...άρα σε εκείνη την περιοχή αν έχω τα μάτια μου ανοιχτά μπορεί να ξαναδώ...
      Σε ευχαριστώ πολύ!

      Διαγραφή
  10. Πολύ ενδιαφέρουσα η ανάρτησή σου! Έμαθα τόσα πολλά που δεν ήξερα, μέχρι ότι οι θηλυκές προτιμούν τους αρσενικούς που φτιάχνουν μεγάλες φωλιές. Με άλλα λόγια, στον κόσμο της υφάντρας το μέγεθος μετράει...
    Πολλά φιλιά και καλό Σ/Κ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαχα..είναι που θέλει την άπλα της κι αυτή...και να κάνει και πολλά αυγά ίσως...
      Φιλιά πολλά και καλό ξημέρωμα!

      Διαγραφή
  11. Πόσα έμαθα! Ωραία ανάρτηση, Μαρία! Είδα και την άλλη φωλιά κι αυτή και εντυπωσιάστηκα! Η φύση πάντα εκπλήσσει! Μακάρι όλοι να μπορούσαμε να τη ζούμε από κοντά!
    Καλό Σαββατοκύριακο, Μαράκι μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Αλεξάνδρα μου!
      Η φύση είναι γεμάτη εκπλήξεις, όχι πάντα ευχάριστες βέβαια!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  12. Καλο βραδυ Μαρια μου ...τη ωραια και ενδιαφέρον ανάρτηση ...να που έμαθα και την
    υφααντρα ..να εισαι καλα ..
    καλο Σαββατοκυριακο ...φιλακια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ Ειρήνη μου!
      Κι εσύ να είσαι καλά!
      φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  13. Ακόμα ένα ταξίδι στη φύση....! τελικά η επαφή σου Μαρία μου μαζί της μας κάνει κοινωνούς σε αυτό το ταξίδι. Καλό Σάββατο κορίτσι μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Πόσα δεν ξερουμε Μαρία μου για την φυση..!! δεν ήξερα και εγώ ούτε ποτε εχω ακουσει για υφαντρα πουλί.. αλλα και με το βιντεο εβλεπα ποσο αριστοτεχνικα εφτιαχνε την φωλια του αυτό το πουλακι..!! εχουμε ακομα να μαθουμε..πολλα και σε ευχαριστουμε που το μοιραστηκες μαζί μας..να είσαι καλά φιλη μου καλό σου βραδυ.. φιλακιαααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ πολύ Ρούλα μου!
      Να είσαι κι εσύ καλά!!
      Φιλιά πολλά και καλό ξημέρωμα!

      Διαγραφή
  15. Αυτό δεν το ήξερα! Και συ να μην κρατάς τη μηχανή στο χέρι....τι να πω. Παραλίγο δηλ να χάσεις την ευκαιρία! Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Να σαι καλά
    Καλή σου μέρα
    Σε φιλώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σταματήσαμε επίτηδες για να φωτογραφίσω, οπότε τη φωλιά δε θα την έχανα με τίποτα...το πουλάκι βέβαια το έχασα!χαχα!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  16. Ω μα ναι! Τη θυμάμαι τη Σακουλοπαπαδίτσα! και το προηγούμενο ποστ γι αυτή το θυμάμαι! Μόνο που αυτό το ποστ, το βρίσκω πιο αναλυτικό, διότι τώρα ξέρεις περισσότερα για την Υφάντρα!
    Και τι ωραίες φωτογραφίες!
    Κίσιζ Μεμαρία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εσύ πάλι ήξερες πολλά για τη Σακουλοπαπαδίτσα από την πρώτη κιόλας φορά...
      Σε ευχαριστώ πολύ!!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  17. Α! ζηλεύωωωωωωωωωωωω! γιατί να μην έχω στο κτήμα όπου ζω τόσα χρόνια μια τέτοια φωλιά, να κάθομαι να παρατηρώ τα σούρτα φέρτα της Υφάντρας, αντί πχ να κάνω κηπουρική ή άλλες βαρετές δουλειές;
    Τυχερούλα Μαρία και με λίγη υπομονή που θα πάει θα την πετύχει ο φακός!
    ΑΦιλάκια και ζήτω η φυσολατρείαααα! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαχα...θα βαριόσουν να την παρακολουθείς συνέχεια, οπότε η κηπουρική και οι άλλες δουλειές θα ήταν μετά ευχάριστο διάλειμμα!!
      φιλιά πολλά!!

      Διαγραφή
  18. Καταπληκτικό. Όμολογώ ότι δεν γνώριζα τίποτα. Σπουδαία και τρομερά τα έργα της Σακουλοπαπαδίτσας.
    Νάσαι καλά Μαρία μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Πρώτη φορά το βλέπω.. εντυπωσιακό!!
    Να σαι καλά βρε Μαρία μου που μας φέρνεις κάθε τόσο πιο κοντά στην φύση!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι πράγματι εντυπωσιακό!
      Κι εσύ να είσαι καλά Κατερίνα μου!
      φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  20. Προβάλλουμε και από την πλευρά μας το αξιόλογο θέμα σου στη στήλη «ΕΜΦΑΣΗ» του blog «Ευρυτάνας ιχνηλάτης». Η συγκεκριμένη στήλη (σ.σ. είναι αυτή με το σκίτσο που αναπαριστά ένα πιτσιρίκο που μοιράζει εφημερίδες!) βρίσκεται στην κάθετη πλαϊνή μπάρα του ιστολογίου μας και η προβολή γίνεται με απευθείας παραπομπή στο δικό σου ιστότοπο. Καλή συνέχεια…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Μαρία η φυσιοδίφισσα θα πω εγώ!
    Κι ενώ μας είχες ξαναπεί ...εγώ είχα ξαναξεχάσει!
    Πολλά φιλιά και καλή εβδομάδα Μαρία μου! ♥

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πέρασα, αλλά δεν κόλλησα θα πω εγώ! χαχα!
      Φιλιά πολλά και καλή εβδομάδα επίσης!

      Διαγραφή
  22. Κάπου έχω δει λοιπόν. Δεν είχα ιδέα τι ήταν, υπέθεσα ότι θα πρόκειται για φωλιά (κοντά δεν πήγα).
    Να λοιπόν που έμαθα.
    Και αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι που οι "κυρίες" αφήνουν τη μικρότερη φωλιά για να πάνε στη μεγαλύτερη. Φεύγουν ας πούμε από το δυαράκι επειδή τους γυάλισε η βίλα.
    Βέβαια, κακώς μου έκανε εντύπωση, λες και δεν σας ξέρω τις γυναίκες!
    Μα παντού τα ίδια κάνετε βρε παιδί μου; Έλεος δηλαδή!!!

    :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ιιιιιιιιιι κακοήθειες!!...τς τς τς! χαχα!
      Οι έρμες χώρο θέλουν να γεννήσουν πολλά αυγά!Υποθέτω δηλαδή!
      Την επόμενη φορά που θα δεις να πας κοντύτερα για να μας πεις περισσότερες λεπτομέρειες!
      Δυστυχώς εγώ δεν μπορούσα με τίποτα να πλησιάσω!

      Διαγραφή
  23. Απίστευτο!!
    Δεν έχω πετύχει τέτοιου είδους φωλιά, και διάβασα με ενδιαφέρον τις πληροφορίες που παρέθεσες.
    Φιλιά πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή